Rozmnażanie

Osobniki gatunku Pogona henrylawsoni stają się dojrzałe płciowo po roku życia. Często linienie wiosenne poprzedza kopulacja. Już po kilku tygodniach po sezonie zimowym można zaobserwować pierwsze próby parowania, poprzedzone typowymi dla agam zachowaniami godowymi. Samce próbują zaimponować samicy poprzez rozdymanie „brody”, kiwanie głową oraz pompko podobnymi ruchami, które w zależności od pobudzenia są szybkie lub powolne.

 

Następnym krokiem jest zbliżanie się samca w stronę samicy i lekkie podgryzanie jej w szyję. Ugryzienia następują najczęściej po stronie szyi, którą samica odwrócona jest do ciała samca. Czynność ta zapobiega ześlizgiwaniu się. Dodatkowo samiec trzyma się karku samicy przednimi łapkami. W końcu kładzie tylną łapkę nad miednicą samicy i tak wykręca swoje ciało, że kloaki obu zwierząt znajdują się nad sobą i wprowadza swojego hemipenisa.

 

Jeśli samica nie jest gotowa na kopulację, garbi się i przywiera kloaką do ziemi. Gdy to nie skutkuje, przekręca tułów lekko na jedną ze stron, przy czym jest odwrócona grzbietem do samca i grozi mu otwartym pyskiem. Jednak gdy samiec jest na tyle uporczywy i nie poddaje się samica stara się go ugryźć lub też ucieka. Można również zauważyć, że niegotowa na kopulację samica ciągnie za sobą samca, który zdążył już wgryźć się w szyję. Przez takie zachowanie dochodzi często do skaleczenia, lecz mimo to leczą się one dosyć szybko i dobrze. Po kilku dniach potrzeba rozmnażania u samców zanika (Dieckmann 2007).

 

Nie każde zbliżenie prowadzi do zapłodnienia. Często dopiero po wielokrotnie odbytym stosunku dochodzi do ciąży. Z drugiej strony już pierwsze zbliżenie może wystarczyć do wielokrotnego składania jaj, ponieważ samice są w stanie przechowywać spermę samca przez dłuższy czas. Samica składa jaja średnio 3-4 razy w ciągu sezonu,

 

w skrajnych przypadkach do 5. Ciąża nie jest zależna od temperatury, jak i pożywienia oraz trwa maksymalnie 6 tygodni. Przerwa między lęgami trwa zazwyczaj od 4 do 6 tygodni. Ciężarne samice jedzą więcej i większą część dnia wylegują się w słońcu. Pod koniec ciąży można zauważyć, że samica przybiera na masie i w obwodzie, a jaja stają się widoczne przez wypukłości po bokach ciała samicy. Parę dni przed złożeniem jaj samica często przestaje się posilać (Dieckmann 2007).

 

Większość samic jaszczurek składa jaja do wygrzebanych przez siebie dołków lub jam, zasypywanych następnie ziemią. Inkubację jaj umożliwia ogrzewanie ziemi przez słońce (Diesener, Reichholf 1997). To samo dotyczy jaszczurek Pogona henrylawsoni, które składają jaja do wilgotnej ziemi na głębokość 10-15 cm, mającej 25-30oC. Często wybierają miejsca w okolicach korzeni roślin. Krótko przed składaniem jaj samice poszukują odpowiedniego miejsca, kopiąc przy tym próbne miejsca pod lęg. Jeśli znajdą, zostaje ono wykorzystane przy późniejszym składaniu. Po udanym lęgu samica zakopuje jaja używając przednich i tylnych kończyn oraz głowy, a ostatnie równanie ziemi zostaje zrównane za pomocą ogona. Samica wraca do tego miejsca kilka razy w ciągu dnia w celu dokonania kilku poprawek, przez to jest aktywna do późnych godzin nocnych (Dieckmann 2007).

 

Jaja gadów chronione są przed wysychaniem i uszkodzeniem przez specjalne błony płodowe- owodnię, omocznię, kosmówkę, a także skorupkę częściowo przepuszczalną dla wody i gazów. Zarodek unosi się w płynie owodniowym, co gwarantuje mu ochronę przed uszkodzeniami, wstrząsami i uderzeniami o ścianę skorupki. Przed zamknięciem się worka owodniowego z tylnej części jelita wyrasta omocznia. Zewnętrzna warstwa z kolei worka owodniowego dalej rośnie i ostatecznie wytwarza podwójny fałd – kosmówkę, obejmującą całą owodnię, woreczek żółtkowy i omocznię. Omocznia i kosmówka ponadto umożliwiają zarodkowi lepsze odżywianie, oddychanie i wydalanie (Lanka, Vit 1993). Ponadto zapłodnione jaja są białego koloru i w dotyku podobne do skóry oraz mocno elastyczne. Przy dobrym oświetleniu tarczka zarodkowa może zostać zauważona, dzięki jej dobremu kolorytowi. Niezapłodnione jaja są mniejsze i żółtawe oraz nie mają tarczki zarodkowej, wykazują jednak wiele wcięć oraz łagodną konsystencję (są miękkie).

 

Młode osobniki przy średniej temperaturze 28oC wykluwają się zazwyczaj po 52-55 dniach. Chociaż nie można dokładnie określić, że temperatura lęgu wpływa na kształtowanie się płci to wiadomo jednak, że w przypadku wielu agam wysokie temperatury sprzyjają kształtowaniu się samczej płci. Młode po wykluciu osiągają średnio 72 mm, przy czym tylko 35 mm mierzą od czubka głowy po nasadę ogona. Waga wynosi z kolei 2 gramy. Pierwszym sygnałem do wyklucia jest tzw. Pocenie się jajek. Polega to na zbieraniu się wydzieliny na skorupce. Krótko po tym dochodzi do pierwszych pęknięć. Za pomocą zęba jajowego młode nacinają skorupkę. Ząb jajowy wypada krótko po wylęgu. Za pomocą głowy nacięcia zostają powiększane do momentu, aż jaszczurka przeciśnie głowę. Gady pozostają w tej pozycji, tj. z głową wyciągniętą ze skorupki parę godzin, aż do momentu gdy resztki żółtka zostaną wchłonięte, a oddychanie embrionalne zostanie zastąpione przez pracę płuc. Gdy nastąpi czas opuszczenia jajka, młode szybkimi i szarpanymi ruchami wydostają resztę ciała. Bywa czasami tak, że wiele jaszczurek wykluwa się z jaj w tym samym czasie, ale również może się stać, że wylęg trwa parę dni. Jaszczurki, które nie są w stanie wydostać się z jaj o własnych siłach, nie są zdolne do późniejszego życia. Młode osobniki już chwilę po wykluciu wykazują specyficzne reakcje obronne (Dieckmann 2007).

Możliwość komentowania została wyłączona.